การจัดการประมงชายฝั่งโดยชุมชน: การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดสรรพื้นที่เพื่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในอ่าวปะทิว จังหวัดชุมพร

Kasetsart University, Bangkok (Thailand)
Commission of Higher Education, Bangkok (Thailand)
Ministry of Education, Bangkok (Thailand)
Ministry of Agricultural and Cooperatives, Bangkok (Thailand)
Ministry of Science and Technology, Bangkok (Thailand)
Ministry of Natural Resources and Environment, Bangkok (Thailand)
Ministry of information and Communication Technology, Bangkok (Thailand)
National Research Council of Thailand, Bangkok (Thailand)
The Thailand Research Fund, Bangkok (Thailand)

42. Kasetsart University Annual Conference

Bangkok (Thailand)

3-6 Feb 2004

Bangkok (Thailand)

p. 404-410

499 p.

อังกฤษ

Thai National AGRIS Centre, Office of The University Library Kasetsart University, P.O. BOX 1084 Kasetsart Chatuchak, Bangkok 10903, Thailand

M01-การประมง/การเพาะเลี้ยง

E50-ชนบท

การประมงชายฝั่ง;การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ;ชุมชนชนบท;การมีส่วนร่วมของชุมชน;การจัดการทรัพยากร

Coastal fisheries;Aquaculture;Rural communities;Community involvement;Resource management

ประมงชายฝั่ง;ชุมชน;การจัดการ;ประชาชน;การมีส่วนร่วม;การเพาะเลี้ยงสัตว์;การจัดสรรพื้นที่;จ.ชุมพร;อ่าวปะทิว

Locally based coastal fisheries management;Pathio bay;Chumphon province

การจัดสรรพื้นที่เพื่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำเป็นกิจกรรมหนึ่งที่ดําเนินการภายใต้โครงการจัดการประมงชายฝั่งโดยชุมชนที่ อ.ปะทิว จ. ชุมพร เพื่อแก้ปัญหาความขัดแย้งระหว่างชาวประมงผู้จับสัตว์น้ำ และผู้เลี้ยงสัตว์น้ำ ที่ใช้พื้นที่ชายฝั่งทะเลพื้นที่เดียวกัน กลยุทธการ จัดการร่วม (Co-management approach) เป็นกลยุทธ ที่สนับสนุนให้เจ้าหน้าที่ของรัฐ ชาวบ้าน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ร่วมกันพิจารณา ความเป็นไปได้ในการจัดสรรพื้นที่เพื่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ โดยการทำประชาพิจารณ์ในชุมชน ทั้งนี้ทุกฝ่ายได้ถ่ายทอดข้อมูล แนวความคิด ให้แก่กันและกัน โดยใช้กลวิธีแบบมีส่วนร่วมในการประเมินทรัพยากร (PRA) เพื่อประเมินการใช้สอยประโยชน์ของพื้นที่ชายฝั่งโดยใช้แผนที่ ชาวบ้านได้เสนอในที่ประชุมว่า พื้นที่อนุญาตสำหรับเลี้ยงหอยและพื้นที่สำหรับเลี้ยงปลา ควรมีพื้นที่ประมาณ 600 ไร่ และ 300 ไร่ ตามลำดับ มีการเลือกตัวแทนจากชาวบ้าน และเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นของรัฐมาเป็นคณะกรรมการการจัดสรรพื้นที่เพื่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ซึ่ง ได้ร่วมกันจัดทำร่างแผนที่แสดงตําแหน่งพื้นที่ที่กำหนดให้เป็นพื้นที่เพื่อการเลี้ยงปลา พื้นที่เพื่อการเลี้ยงหอย และพื้นที่จอดเรือหลบลมมรสุม ของเรือประมงขนาดเล็ก ร่างแผนที่นี้ได้ถูกนำเสนอในที่ประชุมประจำเดือนของหมู่บ้าน เพื่อแจ้งให้ทราบ และเพื่อรับข้อตกลงของชาวบ้าน หลังจากนั้น อบต. ปากคลองนำเสนอข้อตกลงของชุมชนต่อสํานักงานประมงจังหวัด เพื่อเสนอต่อสำนักงานจังหวัดชุมพร เพื่อขออนุมัติจาก คณะรัฐมนตรีให้ประกาศเป็นพื้นที่อนุญาตเพื่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

Demarcation of aquaculture zone management is proposed activity, which implemented under the locally based coastal fisheries management in Pathio District (LBCFM-PD) project, to reduce conflict between fishers and fish farmers using the same coastal areas. Co-management approach is facilitative strategy to encourage local government officers and the community people face together and participate in considering possibility of area demarcation for aquaculture zone management at the public hearing meeting in community. All participating parties share idea and information through Participatory Resource Assessment (PRA) to assess conventional coastal area utilization by using coastal area map. The local people proposed that the allowable area for shellfish and for fish cage cultures should be around 600 rai and 300 rai,respectively. Representatives were elected from local people in the community to take role as committee to join local government officers to mark the demarcated areas for aquaculture zone management. The draft of demarcated area map composes of two main areas based on the purposes of utilization. This demarcated area is also reserved place as a monsoon avoiding place for fishers to anchor fishing boats. Draft of demarcated area map is presenting to village people at the monthly village meeting to let all village people aware of the demarcated area preparation and to reach village people's agreement on the areas. Then, the Sub-district administrative organization (Ao.Bo.To) contributes local people's agreement and proposes the community's agreement to the provincial officer. The officer proposes the agreement to cabinet for an approval as provincial proclamation on the demarcation of aquaculture zone management.

[1] ภัทรียา สวนรัตนชัย (ศูนย์พัฒนาการประมงแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จังหวัดสมุทรปราการ ฝ่ายฝึกอบรม กองวิจัย)
[2] เพ็ญจันทร์ ละอองมณี (ศูนย์พัฒนาการประมงแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จังหวัดสมุทรปราการ ฝ่ายฝึกอบรม กองวิจัย)
[3] ศักดิ์ชาย อานุภาพบุญ (ศูนย์พัฒนาการประมงแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จังหวัดสมุทรปราการ ฝ่ายฝึกอบรม กองวิจัย)
[4] จินดา เพชรกำเนิด (กรมประมง ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงจังหวัดชุมพร)
[5] สายันต์ เอี่ยมรอด (กรมประมง สํานักงานประมงจังหวัดชุมพร ฝ่ายส่งเสริม)

[1] Phattareeya Suanrattanachai (Southeast Asian Fisheries Development Center, Samut Prakan (Thailand). Training Dept. Research Div.)
[2] Penchan Laongmanee (Southeast Asian Fisheries Development Center, Samut Prakan (Thailand). Training Dept. Research Div.)
[3] Sukchai Arnupaphboon (Southeast Asian Fisheries Development Center, Samut Prakan (Thailand). Training Dept. Research Div.)
[4] Jinda Petchkamnerd (Department of Fisheries, Bangkok (Thailand). Chumphon Marine Fisheries Research and Development Center)
[5] Sayan Auimrod (Department of Fisheries, Bangkok (Thailand). Chumphon Provincial Fisheries Office. Fisheries Extension Section)