การปรับปรุงพริกพันธุ์บางช้างให้ต้านทานไวรัสโดยเทคนิคการถ่ายยีน

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
กระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม
ทบวงมหาวิทยาลัย

การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 37: สาขาพืช สาขาส่งเสริมนิเทศศาสตร์เกษตร

กรุงเทพฯ

3-5 ก.พ. 2542

กรุงเทพฯ

หน้า 118-125

401 หน้า

ไทย

Thai National AGRIS Centre, Office of The University Library Kasetsart University, P.O. BOX 1084 Kasetsart Chatuchak, Bangkok 10903, Thailand

F30-ปรับปรุงพันธุ์พืช

CAPSICUM ANNUUM;PLANT VIRUSES;GENE TRANSFER;DISEASE RESISTANCE

พริก;ไวรัสโรคพืช;การถ่ายยีน;ความต้านทานโรค

พริกเป็นพืชผักเศรษฐกิจที่สำคัญยิ่งสำหรับบริโภคภายในประเทศ แต่การเพาะปลูกมักประสบปัญหาผลผลิตเสียหายเนื่องจากอ่อนแอต่อโรคโดยเฉพาะโรคที่เกิดจากไวรัส เนื่องจากไม่มีวิธีการควบคุมโรคที่มีประสิทธิภาพ โครงการวิจัยนี้ได้นำพริกชี้ฟ้าพันธุ์บางช้างซึ่งมีลักษณะดีตามความต้องการของเกษตรกรมาปรับปรุงพันธุ์ให้มีความต้านทานต่อไวรัสโดยใช้เทคนิคการถ่ายยีน โดยแยกเชื้อไวรัสสาเหตุโรคใบด่างประจากพริกที่เป็นโรค และสกัดยีนจากอนุภาคไวรัสนำมาเพิ่มปริมาณและสังเคราะห์ชิ้นส่วนดีเอ็นเอ ที่มีข้อมูลพันธุกรรมของยีนโปรตีนห่อหุ้มอนุภาคไวรัส เพื่อนำมาใช้เป็นยีนต้านทานไวรัส ตัดต่อดีเอ็นเอดังกล่าวเข้ากับพลาสมิดที่ใช้สำหคับถ่ายยีนเข้าสู่พืช แล้วบรรจุพลาสมิดเข้าสู่เซลล์อะโกรแบคทีเรีย นำชิ้นใบเลี้ยงของพริกพันธุ์บางช้างมาแช่ในสารแขวนลอยของเชื้ออะโกรแบคทีเรียที่เตรียมไว้ เพื่อให้เชื้อถ่ายยีนเข้าสู่พืช เพาะเลี้ยงชิ้นใบพริกที่ผ่านการถ่ายยีนในอาหารสังเคราะห์เพื่อพัฒนาให้เป็นต้นพริกที่สมบูรณ์ คัดเลือกต้นพริกจำลองพันธุ์ที่ตรวจพบยีนโปรตีนห่อหุ้มอนุภาคไวรัสอยู่บนโครโมโซมพริก มาปลูกให้ผสมตัวเองแล้วเก็บเมล็ดพริกมาเพาะเป็นต้นใหม่ ตรวจสอบพบว่าต้นพริกจำลองพันธุ์บางช้างรุ่นลูกที่คัดเลือกได้มีความต้านทานต่อไวรัส และให้ผลผลิตตรงตามลักษณะเดิม แสดงให้เห็นว่ายีนและเทคนิคการถ่ายยีนที่นำมาใช้สามารถปรับปรุงพันธุ์พริกให้ต้านทานต่อโรคไวรัสได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Chilli pepper is economically important for domestic consumption in Thailand but the production is not efficient. The major factor affecting pepper production are diseases particulary virus diseases, since there is no effective control measure available. In this study plant gene transfer has been implied for the improvement of Bang Chang chilli pepper for virus resistance by coat protein gene-mediated resistance strategy. Virus and virus gene were isolated from virus infected pepper plants and cDNA encoded for viral coat protein gene was successfully cloned. The coat protein-cDNA was genetically engineered into plant vector usable for pepper transformation via Agrobacteria. Gene transfer was conducted by cocultivation of pepper cotyledonous leaf discs with Agrobacteria containing engineered plant vector. Leaf discs were subsequently regenerated to produce pepper plants. Transgenic pepper plant possessing viral coat protein gene in its chromosome was selected and self fertilized. Seedlings derived from transgenic peppers appeared to be resistant to virus infection after challenge inoculation. This study showed that gene transfer technique can be an efficient tool for the improvement of pepper cultivar for virus resistance.

[1] พิสสวรรณ เจียมสมบัติ (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน คณะเกษตร กำแพงแสน ภาควิชาโรคพืช)
[2] สุพัฒน์ อรรถธรรม (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน คณะเกษตร กำแพงแสน ภาควิชาโรคพืช)
[3] ถวัลย์ศักดิ์ เผ่าสังข์ (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน คณะเกษตร กำแพงแสน ภาควิชาพืชไร่นา)
[4] นุชนาถ วารินทร์ (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน สถาบันวิจัยและพัฒนา กำแพงแสน ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง หน่วยปฏิบัติการพันธุวิศวกรรมด้านพืช)
[5] สุเทวี ศุขปราการ (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะเกษตร ภาควิชาพืชสวน)
[6] สุจินต์ ภัทรภูวดล (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะเกษตร ภาควิชาโรคพืช)
[7] สุภาภรณ์ เอี่ยมเข่ง (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน สถาบันวิจัยและพัฒนา กำแพงแสน ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง หน่วยปฏิบัติการพันธุวิศวกรรมด้านพืช)
[8] อัญจนา บุญชด (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน สถาบันวิจัยและพัฒนา กำแพงแสน ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง หน่วยปฏิบัติการพันธุวิศวกรรมด้านพืช)

[1] Pissawan Chiemsombat (Kasetsart University. Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom (Thailand). Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen. Department of Plant Pathology)
[2] Supat Attathom (Kasetsart University. Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom (Thailand). Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen. Department of Plant Pathology)
[3] Thawansak Paosang (Kasetsart University. Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom (Thailand). Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen. Department of Agronomy)
[4] Nuchnard Warin (Kasetsart University. Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom (Thailand). Kasetsart University Research and Development Institute at Kamphaeng Saen. Central Laboratory and Greenhouse Complex.)
[5] Sutevee Sukprakarn (Kasetsart University, Bangkok (Thailand). Faculty of Agriculture. Department of Horticulture)
[6] Sujin Patarapuwadol (Kasetsart University, Bangkok (Thailand). Faculty of Agriculture. Department of Plant Pathology)
[7] Supaporn Eiemkaeng (Kasetsart University. Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom (Thailand). Kasetsart University Research and Development Institute at Kamphaeng Saen. Central Laboratory and Greenhouse Complex.)
[8] Anchana Bunchote (Kasetsart University. Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom (Thailand). Kasetsart University Research and Development Institute at Kamphaeng Saen. Central Laboratory and Greenhouse Complex.)