ปัจจัยสิ่งแวดล้อมแสงของรากอากาศไม้ป่าชายเลน

ปีที่ 15 ฉบับที่ 2 หน้า 111-117

ไทย

F40-นิเวศวิทยาพืช

MANGROVES;ADVENTITIOUS ROOTS;RADIATION;ENVIRONMENT

ไม้ป่าชายเลน;แสม;ลำพู;ลำแพน;รากอากาศ;แสง;สิ่งแวดล้อม;การสังเคราะห์แสง;การหายใจ

รากอากาศของพันธุ์ไม้ป่าชายเลนในสกุลแสม (Avivennia) และลำพู-ลำแพน (Sonneratia) สามารถสังเคราะห์แสงและผลิตกาซออกซิเจนเพื่อช่วยการหายใจของรากที่อยู่ในดินเลนซึ่งมีออกซิเจนไม่เพียงพอ เพื่อให้ทราบสภาวะแวดล้อมเกี่ยวกับปริมาณแสงบริเวณรากอากาศดังกล่าว จึงได้ทดลองใช้แผ่นฟิล์มสี (dye film) ตรวจวัดปริมาณความเข้มของแสงบนพื้นผิวตามแนวดิ่งใต้ระดับผิวน้ำที่ระยะต่างๆ กัน ปรากฏว่า ในช่วงกลางวัน ปริมาณความเข้มของแสงเฉลี่ยที่ระดับความลึก 30 เซนติเมตร มีค่าใกล้เคียงกับค่า light compensation point ของรากอากาศ ซึ่งจากผลอันนี้ สามารถอนุมานได้ว่าการสังเคราะห์แสงของรากอากาศในเวลากลางวัน นอกจากช่วยชดเชยปริมาณกาซออกซิเจนที่ใช้สำหรับการหายใจของรากอากาศในขณะที่จมอยู่ใต้ผิวน้ำแล้ว ยังผลิตออกซิเจนให้กับระบบรากที่อยู่ใกล้ผิวดินอีกด้วย

Pneumatophores of the mangrove species namely Avicenia and Sonneratia photosynthesize and the photosynthetically generated O2 is used for the respiration of the roots in subsoil. In order to know radiation environment of the phematophores, we measured solar radiation on the vertical surface (Rv) in water with dye films. The average Rv at 30 cm depth during the daytime was similar to the light compensation pionts in the pneumatophores. From this result, it can be supposed that in the daytime the photosynthesis nearly compensated the respiration at a depth of 30 cm and supplied O2 to the roots in subsoil at shallower places, even when the pneumatophores submerged.

[1] Ichikawa, Toshio (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะวนศาสตร์)
[2] Hirano, T.
[3] วิพักตร์ จินตนา

[1] Hirano, T. (Kasetsart Univ., Bangkok (Thailand). Faculty of Forestry)
[2] Ichikawa, Toshio
[3] Vipak Jintana