การมีส่วนร่วมของเครือข่ายแก้ไขปัญหาไฟป่าและหมอกควัน บริเวณอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่

ปีที่ 43 ฉบับที่ 1 หน้า 37-48

https://li01.tci-thaijo.org/index.php/tjf/index

ไทย

K70-การทำลายป่า

ไฟป่า;ไฟธรรมชาติ;การมีส่วนร่วม;การควบคุมไฟ;การอารักขาป่าไม้;การอนุรักษ์ธรรมชาติ;การป้องกันพื้นที่ป่า;ประเทศไทย

Forest fires;Wildfires;Participation;Fire control;Forest protection;Nature conservation;Stand protection;Thailand

สมาชิก;เครือข่ายความร่วมมือ;ไฟป่า;หมอกควัน;การมีส่วนร่วม;การป้องกันไฟป่า;อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย;จ.เชียงใหม่ อ.เมือง;ประเทศไทย

Members;Forest fire;Participation;Doi Suthep-Pui national park;Chiang Mai province;Thailand

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของเครือข่ายแก้ไขปัญหาไฟป่าและหมอกควัน บริเวณอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ เก็บรวบรวมข้อมูลจากสมาชิกเครือข่ายฯ จำนวน 135 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ คือ สถิติเชิงพรรณนา เพื่อหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ และค่าเฉลี่ย โดยวิเคราะห์การมีส่วนร่วม 5 กิจกรรม ประกอบด้วย การกำหนดแผนการจัดการไฟป่า การดำเนินกิจกรรมชิงเก็บ ลดเผา การลาดตระเวนตรวจหาไฟป่า การดับไฟป่า และการบริหารจัดการไฟป่าขององค์กร กำหนดการมีส่วนร่วมออกเป็น 5 ระดับ ได้แก่ ระดับที่ 1 ขั้นให้ข้อมูลข่าวสาร ระดับที่ 2 ขั้นรับฟังความคิดเห็น ระดับที่ 3 ขั้นเข้ามามีบทบาท ระดับที่ 4 ขั้นสร้างความร่วมมือ และระดับที่ 5 ขั้นเสริมอำนาจ ผลการศึกษา พบว่า เครือข่ายฯ มีระดับการมีส่วนร่วม ระดับที่ 1 ร้อยละ 45.19 ระดับที่ 2 ร้อยละ 23.25 ระดับที่ 3 ร้อยละ 26.71 ระดับที่ 4 ร้อยละ 4.85 สำหรับระดับที่ 5 ไม่มีกิจกรรมการมีส่วนร่วม สามารถกำหนดแนวทาง 5 แนวทาง ดังนี้ 1) หน่วยงานไฟป่าควรสนับสนุนข้อมูลทางวิชาการอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ 2) เสริมความเข้มแข็งของเครือข่ายฯ โดยสนับสนุนงบประมาณและอุปกรณ์ที่ทันสมัย 3) กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ควรร่วมมือกับภาคประชาสังคม เพื่อจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการดำเนินกิจกรรมของเครือข่ายฯ 4) การรับฟังความคิดเห็นในการเสนองบประมาณของเครือข่ายฯ และ 5) เปิดโอกาสให้เครือข่ายฯ เข้ามามีส่วนร่วมทุกระดับ เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดและเป็นแนวทางในการสนับสนุนหรือส่งเสริมเครือข่ายฯ อื่นต่อไป

Participation of the forest fire and haze solution network was studied in the Doi Suthep-Pui National Park area, Mueang District, Chiang Mai Province. Data were collected from 135 network members using interviews. Descriptive statistics were used to determine frequency, percentage and average values, analyzing participation in five activities: setting forest fire management plans, conducting fire reduction activities, patrolling for forest fires, extinguishing forest fires and organizational forest fire management. Participation levels were categorized into five levels: 1) to inform, 2) to consult, 3) to involve, 4) to collaborate and 5) to empower. The study found that the Network's participation levels were 45.19 percent at level 1, 23.25 percent at level 2, 26.71 percent at level 3 and 4.85 percent at level 4, with no activities at level 5. Five approaches were identified: 1) Continuous academic support from the forest fire agencies: 2) Strengthening the network with budget and modern equipment support: 3) Collaboration between the Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation and civil society for budget allocation: 4) Considering network's budget proposals: and 5) Encouraging network participation at all levels for maximum efficiency and as a model for supporting or promoting other networks.

[1] ศศิมา ขุนทอง (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะวนศาสตร์)
[2] นิตยา เมี้ยนมิตร (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะวนศาสตร์)
[3] กอบศักดิ์ วันธงไชย (มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะวนศาสตร์)

[1] Sasima Khunthong (Kasetsart University, Bangkok (Thailand). Faculty of Forestry)
[2] Nittaya Mianmit (Kasetsart University, Bangkok (Thailand). Faculty of Forestry)
[3] Kobsak Wanthongchai (Kasetsart University, Bangkok (Thailand). Faculty of Forestry)